Chữ Hán là một hệ thống chữ tượng hình có lịch sử phát triển lâu đời. Để có thể biết viết và biết đọc tiếng Trung, người học sẽ phải ghi nhớ ít nhất 2.000 ký tự. Chính vì thế, việc học thuộc Hán tự có thể là một thách thức đối với nhiều người. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể rút ngắn thời gian học nếu tìm được cách nhớ chữ Hán phù hợp. Trong bài viết này, hãy cùng Tiếng Trung Đông Phương tìm hiểu một số cách để nhớ mặt chữ Hán nhanh hơn 50% so với các phương pháp thông thường.
Học tiếng Trung khó không? Vì sao chữ Hán lại khó nhớ?
Hán tự là một hệ thống chữ tượng hình đã có cách đây hàng nghìn năm. Theo đó, mỗi chữ Hán đều được phác họa, biểu thị dựa trên những gì con người nhìn thấy. Điều này khiến cho những ai chưa biết cách học tiếng Trung sẽ cảm thấy khó nhớ. Ngoài ra, hệ thống Hán tự khác hoàn toàn so với bảng chữ cái latinh của tiếng Việt, do đó người học thường mất nhiều thời gian hơn để ghi nhớ mặt chữ, cụ thể như:
- Khó nhớ cách phát âm mặt chữ Hán nếu không có phiên âm Pinyin.
- Hán tự có nhiều từ có chung cách phát âm, nhưng khác nghĩa và khác cách viết như: 有 /Yǒu/, 友 /Yǒu/, 又 /Yòu/,…
- Dễ nhầm lẫn các nét với nhau nếu không để ý kỹ như các từ: 由 /yóu/, 田 /tián/, 甲 /jiǎ/, 电 /diàn/,…
- Một ký tự có thể thể có nhiều nét, gây khó khăn cho những ai mới bắt đầu học tiếng Trung như 馕 /náng/, 爨 /cuàn/, 餐 /cān/,…
Xem thêm: Bảng chữ cái tiếng Trung Quốc đầy đủ cho người mới học
Cách ghi nhớ mặt chữ Hán cho người mới học
Có thể nói, đối với người mới bắt đầu học chữ Hán, việc ghi nhớ Hán tự tiếng Trung sẽ là một trong những thách thức lớn nhất. Dưới đây là một số cách nhớ chữ Hán nhanh, hiệu quả mà bạn có thể tham khảo.
Học quy tắc viết và các nét cơ bản
Đây là cách nhớ mặt chữ tiếng Trung rất quan trọng đối với những ai mới bắt đầu học ngôn ngữ này. Trong tiếng Trung sẽ có 8 nét cơ bản kết hợp thêm 7 quy tắc viết. Ngoài ra, còn có các nét tổng hợp, gọi là nét viết biến thể dựa trên các nét viết cơ bản. Chỉ khi nắm vững các quy tắc này, người học mới có thể dễ dàng ghi nhớ cách viết và cấu trúc của các chữ Hán.
Học 214 bộ thủ có trong tiếng Trung
214 bộ thủ tiếng Trung mỗi bộ đều có ý nghĩa riêng biệt. Các bộ thủ này được chia thành hai nhóm là biểu âm và biểu nghĩa, do đó người học có thể dựa vào bộ thủ để phán đoán cách phát âm và ý nghĩa của từ.
Bộ thủ biểu âm:
- Các Hán tự chứa bộ Sinh (生) thường sẽ đọc là /sheng/, cụ thể như 笙 (cái khèn), 牲 (gia súc),…
- Những Hán tự chứa bộ Thanh (青) thường sẽ đọc là /qing/, cụ thể như 情 (tình cảm), 请 (thỉnh cầu), 晴 (trời trong xanh),..
Bộ thủ biểu nghĩa:
- Các Hán tự chứa bộ Thủy (水) thường liên quan đến nước như 海 (biển), 江 (sông), 河 (sông),…
- Những Hán tự chứa bộ Mộc (木) thường sẽ liên quan đến cây cối, cụ thể như: 森 (rậm rạp), 林 (rừng),…
Tuy nhiên, bạn không cần nhớ hết tất cả 214 bộ thủ tiếng Trung mà chỉ cần nhớ những bộ thường dùng. Với những người mới bắt đầu làm quen với tiếng Trung, việc cố nhớ hết 214 bộ thủ là một sai lầm. Bởi vì việc học cùng lúc sẽ rất dễ quên.
Chăm tập viết
Cách nhớ mặt chữ tiếng Hán hiệu quả là chăm tập viết Hán tư. Việc viết nhiều sẽ giúp bạn tiếp xúc nhiều với con chữ khiến não bộ nhanh ghi nhớ hơn. Bạn có thể viết lại Hán tự, ý nghĩa, cách phát âm, bộ thủ,… Tuy nhiên, bạn nên nhớ bắt đầu với các chữ Hán cơ bản, sau đó dần dần luyện tập viết các chữ có cấu trúc phức tạp hơn.
Luyện đọc bằng tiếng Trung Quốc
Luyện đọc bằng tiếng Trung cũng là một cách nhớ mặt chữ tiếng Trung vô cùng hiệu quả. Khi đọc các văn bản tiếng Hoa, người học sẽ được tiếp xúc với các chữ Hán mới. Chính vì thế, việc luyện đọc thường xuyên sẽ giúp bạn ghi nhớ mặt chữ một cách nhanh chóng và lâu dài. Bạn có thể bắt đầu luyện đọc tiếng Trung từ cơ bản như đoạn hội thoại, bài tập đến phức tạp hơn như truyện ngắn, bài báo,… Ngoài ra, bạn cũng có thể ghi nhớ mặt chữ bằng cách xem phim, nghe nhạc tiếng Trung.
Mẹo nhớ chữ Hán lâu dài
Hán tự là một trong những hệ chữ viết khó học nhất trên thế giới, với hơn 80.000 ký tự được sử dụng trong tiếng Trung hiện đại. Việc học thuộc và sử dụng thành thạo chữ Hán đòi hỏi người học phải có một quá trình nỗ lực và kiên trì. Dưới đây là một số cách nhớ chữ Trung Quốc mà Hoa Ngữ Đông Phương muốn chia sẻ đến bạn.
Cách nhớ chữ Hán tiếng Trung thông qua phương pháp chiết tự
Chiết tự có được hiểu là tách chữ để nhớ chữ dễ dàng hơn. Phương pháp chiết tự chính là cách phân tích Hán tự một cách sáng tạo, với lối tư duy logic nhất định để người học có thể ghi nhớ lâu hơn, cụ thể:
- Chữ 休 (nghỉ ngơi) được ghép từ chữ 人 (người) và chữ 木 (cây), nghĩa là người dựa vào gốc cây nghỉ ngơi.
- Chữ 好 (tốt) được ghép bởi chữ 女 (phụ nữ) và chữ 子 (con trai), nghĩa là phụ nữ sinh được con trai mới là tốt theo quan niệm phong kiến của Trung Quốc.
Cách nhớ chữ Hán qua thơ
Đây là cách nhớ chữ hán qua câu chuyện là phương pháp người Việt Nam ta sáng tạo và áp dụng khi học tiếng Trung. Theo đó, người ta viết ra những câu thơ, câu văn mô tả lại hình dáng của chữ, ví dụ như:
- Với chữ Tương 想 /xiǎng/, người ta sử dụng câu thơ sau để ngụ ý về tấm lòng (tâm 心) để nhớ tới một người nào đó.
“Tựa cây mỏi mắt chờ mong
Lòng người nhớ tới ai nơi phương nào?”
- Để nhớ chữ Tử 子 /zi/ (con trai, đứa bé), người ta sử dụng hai câu thơ để chỉ người phụ nữ có thân hình mảnh mai như cây Liễu 了 mà “nảy nét ngang” thành chữ Tử 子.
“Duyên thiên chửa thấy nhô đầu dọc
Phận liễu sao đành nảy nét ngang”
Ghi nhớ bằng chữ hình thanh (Hàm thanh)
Trong tiếng Trung, có gần 80% là chữ hình thanh. Cụ thể chữ hình thanh là chữ mà có một bộ thủ đại diện cho nghĩa, một bộ thủ đại diện cho âm đọc. Theo đó, khi người học nắm được bộ thủ và âm đọc thì có thể suy luận, phán đoán các chữ Hán tương tự.
Ví dụ như chữ 马 /mă/ nghĩa là con ngựa, thì khi bạn học chữ 妈妈 /māma/ sẽ dễ nhớ hơn vì mẹ là nữ nên có bộ Nữ 女, cách phát âm từ 妈妈 cũng cần giống con người. Như vậy, theo chữ hình thanh, bộ 女 Nữ đại diện cho nghĩa, bộ 马 mã chỉ âm đọc. Tương tự, ta có từ 爸 /bà/ có bộ Phụ 父 chỉ về bố, chữ 巴 /ba/ đại diện cho cách phát âm.
Cách nhớ chữ Hán bằng hình ảnh với Flashcard
Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bộ não của con người tiếp nhận thông tin bằng hình ảnh nhanh hơn và hiệu quả hơn rất nhiều. Thêm vào đó, chữ Hán hình thành chủ yếu dựa trên óc quan sát tỉ mỉ và trí tưởng tượng phong phú về cuộc sống xung quanh, do đó mỗi chữ lại có ý nghĩa khác nhau.
Chính vì thế, việc nắm được quy tắc nhớ chữ Hán bằng hình ảnh sẽ giúp bạn ghi nhớ lâu hơn mặt chữ này. Việc học và ghi nhớ từ vựng bằng thẻ flashcard tiếng Trung cũng là một cách nhớ mặt chữ tiếng Trung mà nhiều người áp dụng.
Cách nhớ chữ Hán bằng sơ đồ từ vựng
Với phương pháp này, bạn chỉ cần một từ gốc rồi phát triển nó thành nhiều từ khác nhau tạo thành sơ đồ. Việc này sẽ tác động lên não bộ, kích thích các nơron thần kinh vận động. Đây cũng là cách nhớ chữ Trung Quốc được khuyến khích tại nhiều cơ sở giáo dục trên toàn thế giới.
Cách ghi nhớ mặt chữ Hán bằng cách phân biệt những từ gần giống nhau
Hán tự có rất nhiều chữ có cách viết hoặc các nét tương tự nhau, nếu bạn không để ý sẽ rất dễ dẫn đến sự nhầm lẫn. Cụ thể như những nhóm chữ sau: 见贝, 爪瓜, 戒 戎 戌 戍 戊, 我 找 钱,…
Bạn có thể ghi nhớ chữ Hán bằng cách phân biệt những từ gần giống nhau, như chữ 大 nghĩa là to lớn, thêm một nét gạch sẽ thành 天 là trời, lại thêm một nét gạch nữa ta có chữ 夫 là chồng. Theo quan niệm của trường Trung Quốc, trách nhiệm của người chồng còn cao hơn cả bầu trời. Bằng việc áp dụng phương pháp này, bạn có thể nhớ được cùng lúc cả ba chữ trên.
Học cách nhớ chữ Hán thật dễ dàng thông qua các ứng dụng dạy tiếng Trung
Hiện nay, có rất nhiều phần mềm học tiếng Trung hỗ trợ học chữ Hán vô cùng hiệu quả. Các ứng dụng này cung cấp các phương pháp học tập đa dạng, giúp người học ghi nhớ chữ Hán một cách dễ dàng hơn. Bạn có thể tham khảo các ứng dụng mà Hoa Ngữ Đông Phương gợi ý sau đây:
- 汉字屋 – 汉字笔顺: Đây là trang website hiển thị chữ Hán bằng ảnh động theo quy tắc bút thuận, bạn có thể sử dụng trang này để phục vụ cho việc học tiếng Trung.
- 763 Chiết tự tiếng Trung: Ứng dụng này sẽ cung cấp 763 từ vựng tiếng Trung thông qua phương pháp học liên tưởng, giúp người học nhanh ghi nhớ Hán tự.
- Chinese Writer: Đây là ứng dụng hỗ trợ ghi nhớ Hán tự thông qua trò chơi. Theo đó, khi chữ Hán rơi xuống màn hình, bạn chỉ cần chạm tay và vẽ chính xác theo từng nét trong khoảng thời gian quy định.
Tóm lại, việc ghi nhớ mặt chữ Hán đòi hỏi người học phải có sự nỗ lực, chăm chỉ và kiên trì. Bằng cách áp dụng các cách nhớ chữ Hán hiệu quả trên đây, bạn đã có thể tìm ra phương pháp học chữ Hán một cách nhanh chóng và lâu dài cho bản thân. Ngoài ra, bạn có thể tham gia khóa học tiếng Trung tại Hoa Ngữ Đông Phương để có môi trường phát triển khả năng ngôn ngữ ngắn và hiệu quả nhất.