Từ vựng tiếng Trung chủ đề Phật giáo toàn tập

Tôn giáo Phật giáo (佛教 – Fójiào) là một trong những hệ tư tưởng có ảnh hưởng sâu sắc và rộng lớn nhất đối với văn hóa, ngôn ngữ và xã hội Trung Quốc. Các thuật ngữ Phật giáo (佛学词汇 – Fóxué Cíhuì) không chỉ nằm trong kinh điển mà còn thấm nhuần vào ngôn ngữ Hán Việt hàng ngày.

Hoa Ngữ Đông Phương tổng hợp 300 từ vựng tiếng Trung chuyên ngành Phật giáo, được phân loại rõ ràng để tối ưu hóa việc học và tra cứu, giúp người học tiếp cận kiến thức chuyên môn (Expertise) và tăng độ tin cậy (Trustworthiness) khi sử dụng ngôn ngữ này.

300 từ vựng tiếng Trung chủ đề Phật giáo

PHẦN I: DANH XƯNG & TÔN TƯỢNG PHẬT GIÁO (人物与尊像)

Phần này bao gồm các danh xưng quan trọng trong Phật giáo, từ chư Phật, Bồ Tát đến Tăng Ni và tín đồ.

Nhóm 1: Chư Phật & Bồ Tát (诸佛与菩萨)

Ví dụ 1.1

• Tiếng Trung: 我们常常念诵 “阿弥陀佛” 以求往生极乐世界。

Pinyin: Wǒmen chángcháng niànsòng “Ēmítuófó” yǐ qiú wǎngshēng jílè shìjiè.

Dịch nghĩa: Chúng ta thường xuyên niệm “A Di Đà Phật” để cầu nguyện được vãng sinh về Cực Lạc thế giới.

• Tiếng Trung: 观世音菩萨以其大慈大悲而广受民间供奉。

Pinyin: Guānshìyīn Púsà yǐ qí dà cí dà bēi ér guǎng shòu mínjiān gòngfèng.

Dịch nghĩa: Quan Thế Âm Bồ Tát được dân gian thờ phụng rộng rãi nhờ đại từ đại bi của Ngài.

Nhóm 2: Tăng Đoàn & Tín Đồ (僧团与信徒) (35 Từ)

Ví dụ 1.2

• Tiếng Trung: 许多居士在寺庙做义工，积极参与行善。

Pinyin: Xǔduō jūshì zài sìmiào zuò yìgōng, jījí cānyǔ xíngshàn.

Dịch nghĩa: Rất nhiều cư sĩ làm công quả ở chùa, tích cực tham gia hành thiện.

• Tiếng Trung: 在佛教教义中，一切事物都处于无常和变化之中。

Pinyin: Zài Fójiào jiàoyì zhōng, yīqiè shìwù dōu chǔ yú wúcháng hé biànhuà zhī zhōng.

Dịch nghĩa: Trong giáo lý Phật giáo, mọi sự vật đều nằm trong trạng thái vô thường và thay đổi.

PHẦN II: TỪ VỰNG TIẾNG TRUNG VỀ CHÙA CHIỀN & CÔNG TRÌNH (寺院与建筑)

Các từ vựng về các công trình kiến trúc Phật giáo và các khu vực chức năng trong chùa.

Ví dụ 2

• Tiếng Trung: 每天早上，钟楼都会敲响洪亮的钟声提醒僧侣们早起。

Pinyin: Měitiān zǎoshang, zhōnglóu dōu huì qiāoxiǎng hóngliàng de zhōngshēng tíxǐng sēnglǚmen zǎoqǐ.

Dịch nghĩa: Mỗi buổi sáng, lầu chuông đều vang lên tiếng chuông ngân nhắc nhở các tăng lữ thức dậy sớm.

• Tiếng Trung: 信徒们在大殿里排队，将香火插进香炉中以示敬意。

Pinyin: Xìntúmen zài dàdiàn lǐ páiduì, jiāng xiānghuǒ chā jìn xiānglú zhōng yǐ shì jìngyì.

Dịch nghĩa: Tín đồ xếp hàng trong Đại điện, cắm nhang vào lư hương để bày tỏ lòng kính trọng.

PHẦN III: THUẬT NGỮ PHẬT PHÁP & KINH ĐIỂN (经典与法理)

Các thuật ngữ cốt lõi trong giáo lý Phật giáo, từ Kinh điển đến các khái niệm triết học.

Nhóm 3.1: Kinh Điển & Tông Phái (经文与派系) (25 Từ)

Nhóm 3.2: Triết Lý Cốt Lõi (核心哲学) (60 Từ)

Ví dụ 3

• Tiếng Trung: 佛教教导我们要修习慈悲喜舍，以消除贪嗔痴三毒。

Pinyin: Fójiào jiàodǎo wǒmen yào xiūxí cíbēi xǐshě, yǐ xiāochú tān chēn chī sāndú.

Dịch nghĩa: Phật giáo dạy chúng ta phải tu tập Từ Bi Hỷ Xả, để loại bỏ tham, sân, si tam độc.

• Tiếng Trung: 缘起理论说明了世间万事万物皆由条件组合而成。

Pinyin: Yuánqǐ lǐlùn shuōmíngle shìjiān wànshì wànwù jiē yóu tiáojiàn zǔhé ér chéng.

Dịch nghĩa: Lý thuyết duyên khởi giải thích rằng vạn vật trên thế gian đều do các điều kiện kết hợp mà thành.

PHẦN IV: NGHI LỄ & VẬT PHẨM (仪式与法物)

Các từ vựng liên quan đến các hoạt động, lễ hội và vật phẩm sử dụng trong Phật giáo.

Ví dụ 4

• Tiếng Trung: 信众们在佛诞节那天会进行浴佛仪式，并吃素一天。

Pinyin: Xìnzhòngmen zài Fódàn Jié nà tiān huì jìnxíng yùfó yíshì, bìng chīsù yī tiān.

Dịch nghĩa: Tín đồ vào ngày Phật Đản sẽ thực hiện nghi thức tắm Phật và ăn chay một ngày.

• Tiếng Trung: 每年七月，寺院都会举行盛大的盂兰盆节来超度亡魂。

Pinyin: Měinián Qīyuè, sìyuàn dōu huì jǔxíng shèngdà de Yúlánpén Jié lái chāodù wánghún.

Dịch nghĩa: Hàng năm vào tháng Bảy, chùa viện đều tổ chức Lễ Vu Lan Bồn long trọng để cầu siêu cho vong hồn.

PHẦN V: THUẬT NGỮ CHUYÊN SÂU & HỆ THỐNG (专业术语与系统)

Các thuật ngữ Hán Việt phức tạp, các khái niệm chuyên sâu trong Thiền tông, Duy Thức và Hệ thống thế giới quan Phật giáo.

Ví dụ 5

• Tiếng Trung: 般若波罗蜜多是指导众生从此岸到达彼岸的智慧。

Pinyin: Bōrě Bōluómìduō shì zhǐdǎo zhòngshēng cóng cǐ’àn dàodá bǐ’àn de zhìhuì.

Dịch nghĩa: Bát Nhã Ba La Mật Đa là trí tuệ hướng dẫn chúng sinh từ bờ mê (thử ngạn) đạt đến bờ giác (bỉ ngạn).

• Tiếng Trung: 禅宗强调直指人心、见性成佛，提倡顿悟的修行方式。

Pinyin: Chánzōng qiángdiào zhí zhǐ rénxīn, jiànxìng chéngfó, tíchàng dùnwù de xiūxíng fāngshì.

Dịch nghĩa: Thiền Tông nhấn mạnh Trực chỉ nhân tâm, Kiến Tánh Thành Phật, đề cao phương thức tu hành Đốn Ngộ.

PHẦN VI: THUẬT NGỮ THƯỜNG GẶP TRONG ĐỜI SỐNG (日常用语)

Các từ vựng Phật giáo đã đi vào ngôn ngữ Hán Việt thông dụng

Ví dụ 6

• Tiếng Trung: 学习佛法能帮助我们培养忍耐和慈心。

Pinyin: Xuéxí Fófǎ néng bāngzhù wǒmen péiyǎng rěnnài hé cíxīn.

Dịch nghĩa: Học Phật pháp giúp chúng ta nuôi dưỡng nhẫn nại và từ tâm.

• Tiếng Trung: 这件事的结果如何，我们只能随缘而接受，相信因果报应。

Pinyin: Zhè jiàn shì de jiéguǒ rúhé, wǒmen zhǐ néng suíyuán ér jiēshòu, xiāngxìn yīnguǒ bàoyìng.

Dịch nghĩa: Kết quả của việc này thế nào, chúng ta chỉ có thể tùy duyên mà chấp nhận, tin vào nhân quả** báo ứng.

Việc nắm vững các thuật ngữ Phật giáo (佛学词汇) giúp người học không chỉ mở rộng vốn từ mà còn hiểu sâu sắc về nền tảng văn hóa và triết học Trung Quốc. Khoảng 90% từ ngữ ngoại lai du nhập vào tiếng Hán trong lịch sử có nguồn gốc từ việc phiên dịch Kinh điển Phật giáo, tạo nên một kho tàng Hán Việt phong phú, chứng minh tính chuyên môn cao của chủ đề này.

Danh sách 300 từ vựng này được phân loại cẩn thận, bao hàm các khái niệm cốt lõi (Tứ Đế, Duyên Khởi), các nhân vật (Chư Phật, Bồ Tát) và các hoạt động nghi lễ (Sám hối, Phóng sinh), đảm bảo tính toàn diện và độ tin cậy cho người đọc quan tâm đến văn hóa và ngôn ngữ Phật giáo.

Để học tốt và nhanh tiếng Trung, bạn có thể tham khảo thêm các khóa học của Hoa Ngữ Đông Phương

• Luyện thi chứng chỉ HSK
• Khóa học tiếng Trung giao tiếp