Luật Dân sự (民法 / Mínfǎ) là bộ phận cốt lõi của hệ thống pháp luật, điều chỉnh các quan hệ tài sản và nhân thân giữa các chủ thể bình đẳng. Ở Trung Quốc, Bộ Luật Dân sự (民法典 / Mínfǎ diǎn) năm 2020 là một cột mốc quan trọng, bao gồm nhiều phần từ Quyền tài sản, Hợp đồng đến Hôn nhân và Thừa kế – Hoa Ngữ Đông Phương.

Bộ 300 từ vựng tiếng Trung chủ đề luật dân sự này được thiết kế để bao quát các thuật ngữ pháp lý quan trọng nhất trong lĩnh vực này, hỗ trợ cho việc nghiên cứu, làm việc, hoặc tìm hiểu các vụ việc dân sự. Việc nắm vững các khái niệm này là nền tảng cho mọi chuyên gia pháp lý.

Xem thêm:

Nội Dung Bài Viết

I. KHÁI NIỆM CHUNG VÀ CHỦ THỂ PHÁP LUẬT (100 TỪ)

1.1. Khái niệm và Nguyên tắc Chung

STT	Tiếng Trung	Phiên âm	Ý nghĩa tiếng Việt
1	民法	mínfǎ	Luật Dân sự
2	民法典	mínfǎ diǎn	Bộ Luật Dân sự (Civil Code)
3	私法	sīfǎ	Tư pháp
4	民事主体	mínshì zhǔtǐ	Chủ thể dân sự
5	平等原则	píngděng yuánzé	Nguyên tắc bình đẳng
6	意思自治	yìsī zìzhì	Nguyên tắc tự do ý chí/tự định đoạt
7	公平原则	gōngpíng yuánzé	Nguyên tắc công bằng
8	诚信原则	chéngxìn yuánzé	Nguyên tắc thiện chí/trung thực
9	公序良俗	gōngxù liángsú	Trật tự công cộng và đạo đức xã hội
10	民事法律关系	mínshì fǎlǜ guānxì	Quan hệ pháp luật dân sự
11	民事权利	mínshì quánlì	Quyền dân sự
12	民事义务	mínshì yìwù	Nghĩa vụ dân sự
13	民事行为	mínshì xíngwéi	Hành vi dân sự
14	法律事实	fǎlǜ shìshí	Sự kiện pháp lý
15	诉讼时效	sùsòng shíxiào	Thời hiệu khởi kiện
16	除斥期间	chúchì qījiān	Thời hạn loại trừ
17	善意取得	shànyì qǔdé	Xác lập quyền sở hữu ngay tình
18	不可抗力	bùkěkànglì	Bất khả kháng
19	侵权	qīnquán	Xâm phạm quyền/Vi phạm dân sự
20	损害赔偿	sǔnhài péicháng	Bồi thường thiệt hại

1.2. Chủ thể Dân sự

STT	Tiếng Trung	Phiên âm	Ý nghĩa tiếng Việt
21	自然人	zìrán rén	Cá nhân/Thực thể tự nhiên
22	法人	fǎrén	Pháp nhân
23	非法人组织	fēifǎrén zǔzhī	Tổ chức phi pháp nhân
24	民事权利能力	mínshì quánlì nénglì	Năng lực pháp luật dân sự
25	民事行为能力	mínshì xíngwéi nénglì	Năng lực hành vi dân sự
26	完全行为能力人	wánquán xíngwéi nénglì rén	Người có năng lực hành vi đầy đủ
27	限制行为能力人	xiànzhì xíngwéi nénglì rén	Người có năng lực hành vi hạn chế
28	无民事行为能力人	wú mínshì xíngwéi nénglì rén	Người không có năng lực hành vi
29	监护人	jiānhùrén	Người giám hộ
30	代理人	dàilǐrén	Người đại diện/Đại lý
31	法定代理	fǎdìng dàilǐ	Đại diện theo pháp luật
32	委托代理	wěituō dàilǐ	Đại diện theo ủy quyền
33	失踪	shīzōng	Mất tích
34	宣告失踪	xuāngào shīzōng	Tuyên bố mất tích
35	宣告死亡	xuāngào sǐwáng	Tuyên bố chết
36	住所地	zhùsuǒ dì	Nơi cư trú
37	居所地	jūsuǒ dì	Nơi thường trú
38	营业执照	yíngyè zhízhào	Giấy phép kinh doanh
39	法人代表	fǎrén dàibiǎo	Người đại diện theo pháp luật của pháp nhân
40	公司章程	gōngsī zhāngchéng	Điều lệ công ty

II. QUYỀN TÀI SẢN VÀ HỢP ĐỒNG (100 TỪ)

2.1. Quyền Tài sản (物权)

STT	Tiếng Trung	Phiên âm	Ý nghĩa tiếng Việt
41	物权	wùquán	Quyền tài sản/Vật quyền
42	所有权	suǒyǒuquán	Quyền sở hữu
43	用益物权	yòngyì wùquán	Vật quyền hưởng dụng
44	担保物权	dānbǎo wùquán	Vật quyền đảm bảo
45	不动产	bùdòngchǎn	Bất động sản
46	动产	dòngchǎn	Động sản
47	不动产登记	bùdòngchǎn dēngjì	Đăng ký bất động sản
48	抵押权	dǐyāquán	Quyền thế chấp
49	质权	zhìquán	Quyền cầm cố
50	留置权	liúzhìquán	Quyền giữ lại (Lien)
51	共有	gòngyǒu	Sở hữu chung
52	按份共有	àn fèn gòngyǒu	Sở hữu chung theo phần
53	共同共有	gòngtóng gòngyǒu	Sở hữu chung hợp nhất
54	相邻关系	xiānglín guānxì	Quan hệ láng giềng
55	征收	zhēngshōu	Trưng thu/Thu hồi đất
56	补偿	bǔcháng	Bồi thường
57	用益权	yòngyì quán	Quyền sử dụng
58	地役权	dìyìquán	Quyền địa dịch
59	建筑物区分所有权	jiànzhùwù qūfēn suǒyǒuquán	Quyền sở hữu phân biệt trong tòa nhà
60	物权请求权	wùquán qǐngqiú quán	Quyền yêu cầu bảo vệ quyền tài sản

2.2. Hợp đồng (合同)

STT	Tiếng Trung	Phiên âm	Ý nghĩa tiếng Việt
61	合同	hétong	Hợp đồng/Giao kèo
62	合同法	hétong fǎ	Luật Hợp đồng
63	当事人	dāngshìrén	Các bên (tham gia hợp đồng)
64	要约	yāoyuē	Đề nghị giao kết hợp đồng (Offer)
65	承诺	chéngnuò	Chấp nhận đề nghị (Acceptance)
66	合同成立	hétong chénglì	Hợp đồng được thành lập
67	合同生效	hétong shēngxiào	Hợp đồng có hiệu lực
68	合同解除	hétong jiěchú	Hủy bỏ/Chấm dứt hợp đồng
69	合同变更	hétong biàngēng	Sửa đổi hợp đồng
70	违约	wéiyuē	Vi phạm hợp đồng
71	违约责任	wéiyuē zérèn	Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng
72	定金	dìngjīn	Tiền đặt cọc
73	违约金	wéiyuējīn	Tiền phạt vi phạm hợp đồng
74	履行	lǚxíng	Thực hiện/Thi hành (hợp đồng)
75	附条件	fù tiáojiàn	Có điều kiện kèm theo
76	附期限	fù qīxiàn	Có thời hạn kèm theo
77	买卖合同	mǎimài hétong	Hợp đồng mua bán
78	租赁合同	zūlìn hétong	Hợp đồng thuê
79	借款合同	jièkuǎn hétong	Hợp đồng vay mượn
80	技术合同	jìshù hétong	Hợp đồng chuyển giao công nghệ

III. HÔN NHÂN, GIA ĐÌNH, THỪA KẾ VÀ TRÁCH NHIỆM DÂN SỰ (100 TỪ)

3.1. Hôn nhân, Gia đình và Thừa kế

STT	Tiếng Trung	Phiên âm	Ý nghĩa tiếng Việt
81	婚姻法	hūnyīn fǎ	Luật Hôn nhân và Gia đình
82	结婚	jiéhūn	Kết hôn
83	离婚	líhūn	Ly hôn
84	夫妻共同财产	fūqī gòngtóng cáichǎn	Tài sản chung của vợ chồng
85	夫妻个人财产	fūqī gèrén cáichǎn	Tài sản riêng của vợ chồng
86	婚前协议	hūnqián xiéyì	Thỏa thuận tiền hôn nhân
87	抚养权	fǔyǎng quán	Quyền nuôi dưỡng (con cái)
88	扶养费	fúyǎng fèi	Chi phí nuôi dưỡng/Cấp dưỡng
89	遗产	yíchǎn	Di sản/Tài sản thừa kế
90	继承	jìchéng	Thừa kế
91	法定继承	fǎdìng jìchéng	Thừa kế theo pháp luật
92	遗嘱继承	yízhǔ jìchéng	Thừa kế theo di chúc
93	遗嘱	yízhǔ	Di chúc
94	代位继承	dài wèi jìchéng	Thừa kế thế vị
95	第一顺序继承人	dì yī shùnxù jìchéngrén	Hàng thừa kế thứ nhất
96	特留份	tè liú fèn	Phần tài sản đặc biệt để lại
97	赡养	shànyǎng	Phụng dưỡng (cha mẹ già)
98	收养	shōuyǎng	Nhận nuôi/Nuôi dưỡng
99	亲属关系	qīnshǔ guānxì	Quan hệ thân thuộc
100	婚生子女	hūnshēng zǐnǚ	Con trong giá thú

3.2. Trách nhiệm Dân sự (侵权责任) và Bổ sung

STT	Tiếng Trung	Phiên âm	Ý nghĩa tiếng Việt
101	侵权责任	qīnquán zérèn	Trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng
102	过错责任	guòcuò zérèn	Trách nhiệm dựa trên lỗi
103	无过错责任	wú guòcuò zérèn	Trách nhiệm không cần lỗi
104	共同侵权	gòngtóng qīnquán	Đồng phạm/Cùng xâm phạm
105	连带责任	liándài zérèn	Trách nhiệm liên đới
106	精神损害	jīngshén sǔnhài	Thiệt hại tinh thần
107	精神损害赔偿	jīngshén sǔnhài péicháng	Bồi thường thiệt hại tinh thần
108	人身损害	rénshēn sǔnhài	Thiệt hại về thân thể
109	财产损害	cáichǎn sǔnhài	Thiệt hại về tài sản
110	隐私权	yǐnsī quán	Quyền riêng tư
111	名誉权	míngyù quán	Quyền danh dự/Danh tiếng
112	肖像权	xiàoxiàng quán	Quyền hình ảnh
113	生命权	shēngmìng quán	Quyền sống
114	健康权	jiànkāng quán	Quyền sức khỏe
115	产品责任	chǎnpǐn zérèn	Trách nhiệm sản phẩm
116	环境污染责任	huánjìng wūrǎn zérèn	Trách nhiệm ô nhiễm môi trường
117	危险作业责任	wéixiǎn zuòyè zérèn	Trách nhiệm hoạt động nguy hiểm
118	民事诉讼	mínshì sùsòng	Tố tụng dân sự
119	调解	tiáojiě	Hòa giải
120	仲裁	zhòngcái	Trọng tài

3.3. Từ vựng Bổ sung Chuyên sâu (80 từ quan trọng)

STT	Tiếng Trung	Phiên âm	Ý nghĩa tiếng Việt
121	法律行为	fǎlǜ xíngwéi	Hành vi pháp lý
122	无效民事行为	wúxiào mínshì xíngwéi	Hành vi dân sự vô hiệu
123	可撤销民事行为	kě chèxiāo mínshì xíngwéi	Hành vi dân sự có thể bị hủy bỏ
124	表见代理	biǎojiàn dàilǐ	Đại diện theo bề ngoài
125	无权代理	wúquán dàilǐ	Đại diện không có thẩm quyền
126	不当得利	bùdāng délì	Được lợi không chính đáng
127	无因管理	wúyīn guǎnlǐ	Quản lý công việc không ủy quyền
128	善意第三人	shànyì dìsānrén	Người thứ ba ngay tình
129	所有权保留	suǒyǒuquán bǎoliú	Bảo lưu quyền sở hữu
130	建设用地使用权	jiànshè yòngdì shǐyòng quán	Quyền sử dụng đất xây dựng
131	宅基地使用权	zháijīdì shǐyòng quán	Quyền sử dụng đất thổ cư
132	居住权	jūzhù quán	Quyền cư trú
133	担保合同	dānbǎo hétong	Hợp đồng bảo đảm
134	保证合同	bǎozhèng hétong	Hợp đồng bảo lãnh
135	债权人	zhàiquánrén	Chủ nợ
136	债务人	zhàiwùrén	Người mắc nợ/Bên nợ
137	债权债务关系	zhàiquán zhàiwù guānxì	Quan hệ nợ và quyền đòi nợ
138	债务转移	zhàiwù zhuǎnyí	Chuyển giao nghĩa vụ
139	债权转让	zhàiquán zhuǎnràng	Chuyển nhượng quyền đòi nợ
140	代位权	dài wèi quán	Quyền đại vị
141	撤销权	chèxiāo quán	Quyền hủy bỏ
142	不安抗辩权	bù’ān kàngbiàn quán	Quyền kháng biện không an toàn
143	同时履行抗辩权	tóngshí lǚxíng kàngbiàn quán	Quyền kháng biện thực hiện đồng thời
144	情势变更	qíngshì biàngēng	Thay đổi hoàn cảnh/tình thế
145	格式条款	géshì tiáokuǎn	Điều khoản mẫu (Standard clauses)
146	合同解释	hétong jiěshì	Giải thích hợp đồng
147	损害范围	sǔnhài fànwéi	Phạm vi thiệt hại
148	可预见性	kě yùjiàn xìng	Tính có thể dự đoán được
149	婚内财产分割	hūnnèi cáichǎn fēngē	Phân chia tài sản trong hôn nhân
150	离婚损害赔偿	líhūn sǔnhài péicháng	Bồi thường thiệt hại khi ly hôn
151	抚养费支付	fǔyǎng fèi zhīfù	Thanh toán chi phí nuôi dưỡng
152	隔代探望权	gé dài tànwàng quán	Quyền thăm nom của ông bà
153	继承人	jìchéngrén	Người thừa kế
154	受遗赠人	shòu yí zèng rén	Người được hưởng di sản (theo di tặng)
155	遗赠	yí zèng	Di tặng
156	公证遗嘱	gōngzhèng yízhǔ	Di chúc công chứng
157	代书遗嘱	dài shū yízhǔ	Di chúc do người khác viết hộ
158	遗嘱执行人	yízhǔ zhíxíngrén	Người thi hành di chúc
159	放弃继承	fàngqì jìchéng	Từ chối thừa kế
160	清偿债务	qīngcháng zhàiwù	Thanh toán nợ
161	一般侵权	yībān qīnquán	Xâm phạm quyền thông thường
162	特殊侵权	tèshū qīnquán	Xâm phạm quyền đặc biệt
163	紧急避险	jǐnjí bìxiǎn	Phòng vệ khẩn cấp
164	正当防卫	zhèngdāng fángwèi	Phòng vệ chính đáng
165	自助行为	zìzhù xíngwéi	Hành vi tự bảo vệ
166	因果关系	yīnguǒ guānxì	Quan hệ nhân quả
167	医疗损害	yīliáo sǔnhài	Thiệt hại y tế
168	医疗事故	yīliáo shìgù	Sự cố y tế
169	道路交通事故	dàolù jiāotōng shìgù	Tai nạn giao thông đường bộ
170	动物致人损害责任	dòngwù zhì rén sǔnhài zérèn	Trách nhiệm thiệt hại do động vật gây ra
171	公平责任原则	gōngpíng zérèn yuánzé	Nguyên tắc trách nhiệm công bằng
172	减轻责任	jiǎnqīng zérèn	Giảm nhẹ trách nhiệm
173	免除责任	miǎnchú zérèn	Miễn trừ trách nhiệm
174	诉前保全	sù qián bǎoquán	Bảo toàn trước khi khởi kiện
175	证据保全	zhèngjù bǎoquán	Bảo toàn chứng cứ
176	民事制裁	mínshì zhìcái	Chế tài dân sự
177	强制执行	qiángzhì zhíxíng	Thi hành án cưỡng chế
178	诉讼费用	sùsòng fèiyòng	Án phí
179	当庭和解	dāngtíng héjiě	Hòa giải tại tòa
180	审判程序	shěnpàn chéngxù	Thủ tục xét xử
181	一审	yī shěn	Sơ thẩm
182	二审	èr shěn	Phúc thẩm
183	再审	zài shěn	Giám đốc thẩm/Tái thẩm
184	判决书	pànjué shū	Bản án
185	裁定书	cáidìng shū	Quyết định (của tòa án)
186	仲裁协议	zhòngcái xiéyì	Thỏa thuận trọng tài
187	仲裁裁决	zhòngcái cáijué	Phán quyết trọng tài
188	涉外民事关系	shèwài mínshì guānxì	Quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài
189	法律适用	fǎlǜ shìyòng	Áp dụng pháp luật
190	冲突规范	chōngtū guīfàn	Quy phạm xung đột
191	主物	zhǔwù	Vật chính
192	从物	cóngwù	Vật phụ
193	孳息	zīxī	Hoa lợi/Lợi tức
194	共同共有份额	gòngtóng gòngyǒu fèn’é	Phần tài sản sở hữu chung hợp nhất
195	居住权登记	jūzhù quán dēngjì	Đăng ký quyền cư trú
196	解除合同通知	jiěchú hétong tōngzhī	Thông báo hủy hợp đồng
197	赔偿损失	péicháng sǔnshī	Bồi thường tổn thất
198	继续履行	jìxù lǚxíng	Tiếp tục thực hiện
199	夫妻忠诚义务	fūqī zhōngchéng yìwù	Nghĩa vụ chung thủy vợ chồng
200	无遗嘱遗产处理	wú yízhǔ yíchǎn chǔlǐ	Xử lý di sản không có di chúc

3 ĐOẠN HỘI THOẠI MẪU CHỦ ĐỀ LUẬT DÂN SỰ

Đoạn Hội Thoại 1: Tư vấn Hợp đồng (合同咨询)

A (Khách hàng): 我想签订一份买卖合同 (mǎimài hétong)，里面应该注明违约金 (wéiyuējīn) 吗？如果对方违约 (wéiyuē) 怎么办？
(Tôi muốn ký một hợp đồng mua bán, có cần ghi rõ tiền phạt vi phạm hợp đồng không? Nếu bên kia vi phạm hợp đồng thì làm thế nào?)

B (Luật sư): 建议明确约定违约责任 (wéiyuē zérèn) 和定金 (dìngjīn) 条款。如果对方不履行 (lǚxíng)，您可以要求损害赔偿 (sǔnhài péicháng)，或要求继续履行 (jìxù lǚxíng) 合同。
(Nên quy định rõ trách nhiệm vi phạm hợp đồng và điều khoản tiền đặt cọc. Nếu bên kia không thực hiện, bạn có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại, hoặc yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng.)

A (Khách hàng): 好的。那诉讼时效 (sùsòng shíxiào) 是多久？
(Được rồi. Vậy thời hiệu khởi kiện là bao lâu?)

Đoạn Hội Thoại 2: Giải quyết Tranh chấp Tài sản (物权纠纷处理)

C (Khách hàng): 邻居的树枝伸到我家院子了，影响了我的采光权 (cǎiguāng quán)。这属于相邻关系 (xiānglín guānxì) 纠纷吗？
(Cành cây của nhà hàng xóm vươn sang sân nhà tôi, ảnh hưởng đến quyền lấy ánh sáng của tôi. Đây có phải là tranh chấp quan hệ láng giềng không?)

D (Luật sư): 是的，这属于物权 (wùquán) 法中相邻关系 (xiānglín guānxì) 的问题。您可以先要求调解 (tiáojiě)。如果协商不成，可以向法院主张物权请求权 (wùquán qǐngqiú quán)。
(Vâng, đây là vấn đề quan hệ láng giềng trong Luật Tài sản. Bạn có thể yêu cầu hòa giải trước. Nếu thương lượng không thành, có thể khởi kiện tại tòa án để bảo vệ quyền tài sản.)

C (Khách hàng): 如果他拒绝履行判决书 (pànjué shū) 怎么办？
(Nếu họ từ chối thi hành bản án thì sao?)

Đoạn Hội Thoại 3: Vấn đề Hôn nhân và Gia đình (婚姻家庭问题)

E (Khách hàng): 我们正在离婚 (líhūn)，但对夫妻共同财产 (fūqī gòngtóng cáichǎn) 的分割 (fēngē) 有争议，以及孩子的抚养权 (fǔyǎng quán)。
(Chúng tôi đang ly hôn, nhưng có tranh chấp về việc phân chia tài sản chung của vợ chồng, cũng như quyền nuôi dưỡng con cái.)

F (Luật sư): 婚姻法 (hūnyīn fǎ) 规定，应首先协商 (xiéshāng) 抚养费 (fúyǎng fèi) 和财产 (cáichǎn) 分割。如果一方存在重大过错 (zhòngdà guòcuò)，另一方可要求离婚损害赔偿 (líhūn sǔnhài péicháng)。
(Luật Hôn nhân và Gia đình quy định, trước hết nên thương lượng chi phí nuôi dưỡng và phân chia tài sản. Nếu một bên có lỗi lớn, bên kia có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại khi ly hôn.)

E (Khách hàng): 明白了。我的个人财产 (gèrén cáichǎn) 在离婚 (líhūn) 后会受到保护吗？
(Tôi hiểu rồi. Tài sản cá nhân của tôi có được bảo vệ sau khi ly hôn không?)

Bộ 300 từ vựng chuyên sâu về Luật Dân sự và các lĩnh vực liên quan như Hợp đồng, Tài sản, Hôn nhân – Gia đình này cung cấp một cái nhìn toàn diện về các thuật ngữ pháp lý cốt lõi. Việc nắm vững các khái niệm như 物权 (wùquán), 侵权责任 (qīnquán zérèn), và 诉讼时效 (sùsòng shíxiào) là rất quan trọng để đọc hiểu các văn bản pháp luật Trung Quốc và tham gia vào các vấn đề tư pháp.

Hãy tiếp tục ôn tập cùng Hoa Ngữ Đông Phương và tham khảo thêm các điều khoản cụ thể của 民法典 (Mínfǎ diǎn) để nâng cao kiến thức chuyên môn của bạn.

Tham khảo ngay 2 khóa học tại Hoa Ngữ Đông Phương

Đánh giá post

300 từ vựng tiếng Trung chủ đề luật dân sự hiện hành